เรื่องการสอนเด็กให้การอ่านแผนที่ ให้ใช้แผนที่นั้น ดิฉันเคยเห็นในรายการทีวีของญี่ปุ่น ที่แข่งขันให้เด็กอายุไม่เกิน ๖ ปี แข่งขันเดินออกจากบ้าน ไปซื้อของที่ตลาดสามอย่างให้คุณแม่ วิธีที่แม่ๆสอนลูก คือ การฝึกลูกซ้ำๆ และสอนลูกให้ฟังคำสั่ง จำ และไปซื้อของให้คุณแม่ ตอนที่เด็กๆไปซื้อของ เด็กต้องเดินห่างจากบ้านไปเป็นกิโล เด็กๆจดจำว่า เมื่อถึงจุดนี้ สะพานนี้ จะต้องเลี้ยวซ้าย หรือ เลี้ยวขวา เป็นต้น ต้องมีจุดสังเกตเป็นระยะ เด็กๆที่เข้าแข่งขันมีอายุประมาณ ๔-๖ ขวบ ซึ่งมีทักษะไม่แพ้กันเลยเรื่องทิศทาง แผนที่ ไปถึงตลาดและร้านค้าทุกคน แต่อาจจะซื้อของไม่ครบ หรือ ทำของตกหายก็มี จึงจะเห็นว่า การสอนเด็กให้รู้จักแผนที่ การจดจำ และใช้แผนที่ในชีวิตประจำวันง่ายๆ ไม่ใช่เรื่องยากเกินกว่าความสามารถของเด็กที่จะทำได้เลย การจะฝึกให้ลูกอ่านแผนที่เป็น หากฝึกอยู่บ้าน ไม่มีเป้าหมาย เด็กๆอาจจะเบื่อและต่อต้าน แต่หากฝึกด้วยการออกไปท่องเที่ยว หรือ ทำแรลลี่ ทำลายแทง หาของตามเส้นทาง การเรียนแผนที่จะกลายเป็นเรื่องสนุกสนาน และท้าทายมาก
เรื่องการพาเด็กๆไปเที่ยวในวันหยุดสุดสัปดาห์หรือในยามว่าง เป็นเรื่องที่พ่อแม่ควรให้ความสำคัญและวางแผนให้ดี หากพ่อแม่ มีนิสัยชอบเดินห้าง ช๊อปปิ้ง หาของกินอร่อยๆ ดูทีวีละคอนน้ำเน่า หรือคอนเสิร์ท เด็กๆก็จะติดนิสัย และมีกิจวัตรแบบนั้น อยากให้ลูกเป็นนักผจญภัย สนุกกับโลกกว้าง ชอบออกกำลังกาย รักการเีรียนรู้ ช่างคิด ช่างสังเกต ก็อาจจะยาก เพราะไม่ได้ฝึกแต่เล็กๆ เด็กสูญเสียความสามารถตามธรรมชาติด้านนั้นไปแล้ว
แม้ว่าพ่อแม่จะชอบพาลูกไปเที่ยวสถานที่ต่างๆในวันหยุด หรือแม้แต่เดินทางไปในต่างประเทศ หากไม่มีขั้นตอนการเรียนรู้เป็นขั้นเป็นตอน ฝึกลูกให้อ่าน ค้นหา ศึกษาข้อมูลก่อนไปเที่ยว วางแผนไปเที่ยว และกลับมา ทำการศึกษา เพื่อสรุปสิ่งที่เรียนรู้ การเดินทางเหล่านั้น ก็จะเป็นแค่ ความสนุก รื่นรมย์ ของครอบครัวเท่านั้น ผ่านมาแล้ว แม้มีรูปถ่าย เด็กก็อาจจะไม่จดจำ และจำรายละเอียดไม่ได้ เพราะไม่มีการตอกย้ำเรื่องการเรียนรู้ กลายเป็นเที่ยวเสียเงินไป
เทคนิคการสร้่างเด็กให้เป็น Self Learner ด้วยการเรียนสนุกในโลกกว้างนี้ ดิฉันสังเกตและจดจำมาจากการจัด Field Trip ของโรงเรียนน้องแชง ที่ เวียดนามค่ะ คุณครูจะวางแผนเรื่องทริป ล่วงหน้าตั้งแต่ต้นปีการศึกษา ในช่วงเวลาที่เด็กๆเรียนรู้ในเรื่องต่างๆ เช่น ไปเที่ยว Organic Farm ตอนที่เด็กๆเรียนรู้เรื่องผักและผลไม้ ไปเที่ยว Ethnic Museum ตอนที่เด็กๆเรียนเรื่องบ้าน ก่อนไปเที่ยว คุณครูสอนเด็กในเรื่องเหล่านั้น ในแง่มุมต่างๆ ผ่านนิทาน ผ่านการอ่านหนังสือในห้องสมุด การค้นหาข้อมูลทางอินเตอร์เนต จนเด็กมีความรู้ความเข้าใจในระดับหนึ่ง ตอนไปเที่ยว คุณครูจะให้คำถามเด็ก ให้เด็กๆเตรียมสังเกต จดจำแล้วมาตอบคำถาม และตอนกลับมา คุณครูก็ให้เด็กๆวาดรูป สิ่งที่ตัวเองเห็นในการท่องเที่ยว และเขียนเรียงความสั้นๆ แต่ในวัยอนุบาลก็เขียนแค่คำเดียวก็พอ
ดิฉันได้มีโอกาสเดินทาง ไปกับเพื่อนๆน้องแชง หลายครั้งที่เวียดนาม และช่วยเหลือคุณครูในการดูแลเด็กๆ ดิฉันสังเกตว่า เด็กทุกคนสนุกสนาน สนใจ และสังเกต เวลาถามคำถามก็ตอบได้ และจะช่างซัก ช่างถาม และสนใจที่จะดูโน่นนี่ ตลอดเวลา เพราะเด็กได้อ่านหนังสือมาแล้ว แต่จินตนาการ จากการอ่าน หรือ ชมวีดีโอคลิป มันไม่เหมือนกับของจริงที่เห็น ซึ่งให้เด็กๆตื่นเต้น และสนใจกันมาก หากเด็กไม่ได้ัรับการปูพื้น ก่อนเดินทางท่องเที่ยว เด็กก็จะไม่ได้เตรียมใจในการจะเห็นอะไรแปลก ทำให้กลัว หรือ เหินห่าง และต้องปรับตัวก่อนที่จะซึมซับข้อมูลที่ควรได้เรียนรู้ไปค่ะ
ดิฉันเคยคุยกับคุณครูของลูกเรื่องการเรียนรู้ของเด็กอนุบาล เธอเล่าว่า เด็กอนุบาลนั้น เป็นวัยที่เราต้องปลูกฝังนิสัยการเรียนรู้ให้เด็กๆ ให้ Be good Learner, Be Responsible, Be Safe และ Be Polite. ในวัยประถม เด็กต้องเรียนรู้ และจดจำข้อมูลต่างๆมากมายในวิชาการต่างๆ เด็กจะได้มีเทคนิคที่ดีในการเรียน และซึมซับข้อมูลมหาศาลเหล่านั้นได้ การที่เราพาเด็กๆออกไปเรียนรู้นอกสถานที่ เป็นการสอนเด็กหลายเรื่อง ไม่ใช่ แค่เรื่องบ้าน เรื่องผัักผลไม้ แต่เป็นเรื่องธรรมชาติรอบๆตัวเด็ก การเชื่อมโยงของข้อมูลต่างๆก็เกิดขึ้นไปด้วย และเป็นการฝึกทักษะการเข้าสังคม มรรยาทสังคม การระมัดระวังตัวเอง การช่วยเหลือตนเอง และอื่นๆอีกด้วย
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น